Tirbuşon

Yazar: Ahmet Köseoğlu

1630’larda tüfek temizleme aleti olarak, 2008’lere kadar ise şarap
tıpası açmak için kullanılıyordu; ancak bugünlerde tirbuşon denince
motosiklet severlerin aklına Laguna Seca geliyor…

Laguna Seca mücadelesi 2008 yılındaki Valentino Rossi (Yamaha) – Casey Stoner (Ducati) mücadelesinden bu yana giderek daha da popülerleşiyordu. 3.610 metrelik pist 15 metre genişliğinde 7 sol ve 4 sağ olmak üzere toplam 11 virajdan oluşuyor. İlk defa 1957 yılında yapılan ve 1996 yılında yenilenen pistin en ünlü tarafı ise 453 metrelik start finiş düzlüğü değil; arka arkaya gelen ve aralarında ciddi kot farkı bulunan 7 ve 8 virajın oluşturduğu spiral viraj bölgesi: yani corkscrew (tirbuşon). Laguna Seca’nın kör tabir edilen sonu görünmeyen virajlar dizisinin bu en zor ve en teknik alanında, 2008 GP mücadelesi esnasında Valentino Rossi Casey Stoner’i pist dışına taşmak pahasına geçmişti. Daha birçok karşılıklı geçişlere sahne olan mücadele sonrasında Rossi yarışı kazanırken Stoner’la arası epeyce açıldı…

2013

MotoGP şampiyonası Sachsenring mücadelesi sonrasında 9. ve 10. Ayak yarışları için Amerika Laguna Seca Pisti’ne taşındı. Yarış öncesinde Rossi’nin Stoner’i topraktan geçerek derin tartışmalara neden olduğu corkscrew (tirbüşon) virajında Marc Marquez ve Rossi arasında bir mücadele yaşanıp yaşanmayacağı merak konusuydu. Marquez’in yarış öncesi bu noktada scooter ile gezerek burayı enine boyuna incelemesi hatta dış alanı ölçüp-biçmesi gözlerden kaçmamıştı… Yarış öncesinde bu noktada yapılan röportajlarda geçiş noktasının eskisi gibi kumlu-topraklı değil aksine beton olduğu yani geçişe 2008 yılındakine nazaran çok daha uygun olduğu da tüm pilotlarca görülmüştü.

Laguna Seca yarışına, MotoGP kariyerinin ilk pole pozisyonunu elde eden Stefan Bradl lider başladı. Start ile birlikte 4. sıradan kalkan Rossi 2.’liğe kadar yükselirken onu Marc Marquez izledi. Önceki yarışta ayrı ayrı yaptıkları kazalarda köprücük kemikleri kırılan Repsol Honda’nın bugünlerde değeri baya bir düşen ‘Altın Çocuğu’ Dani Pedrosa ve Yamaha’nın şımarık ancak cool delikanlısı Jorge Lorenzo tam olarak iyileşmemiş olsalar da puan çıkarmak için yarışa katıldılar. Hedef ilk 5’e girerek şampiyonluktan kopmamaktı.

32 turluk yarışın 4. turunda tirbuşon virajına birlikte yaklaşan Rossi ve Maquez arasından çaylak pilot viraja hafif önde girse de virajın dışına doğru oldukça açılmış olduğundan Rossi’nin daha önce Stoner’i geçtiği aynı noktada pist dışına çıkmak zorunda kaldı. Virajı kesen Marquez, Rossi’nin önünde yeniden piste çıkarak yoluna devam etti.

Bir “keser döner sap döner gün gelir hesap döner” durumu ‘benzeri’ yaşanmıştı. Benzeri diyoruz çünkü öncelikle Rossi o an için (2008) daha yavaş bir Yamaha ile daha hızlı olan Ducati pilotu Stoner’i geride bırakmayı başarmıştı. Oysa bu yarışta (2013) Rossi’yi geride bırakan Marquez o an piste en uygun ve en hızlı motoru RC213V’yi kullanıyordu. Rossi ve Stoner 2008 yılında yarışın başından itibaren kıran kırana sürekli geçişlerin yaşandığı bir mücadele ortaya koyarken; Marquez Rossi’yi start sonrası geçiş yapana dek sadece takip etti ve zaten beklenen geçişin ardından hızlı Honda’sı ile hızlıca uzaklaştı. Rossi tirbuşon virajında Stoner’ın içine atmış fakat yavaşlayamayıp virajdan açılarak 2-3 karış kadar pist dışına taşmış ve buradaki toprak zeminde etrafı tozatarak sadece 3-4 metre yol almıştı. Marquez ise viraja Rossi’yi dışarıdan geçmeye çalışırken biraz da bile bile o noktaya girdi. Fakat Rossi’yi böyle bir virajda hem de dıştan geçmek ‘imkânsız’ desek yeridir. Nitekim İtalyan pilot viraj çizgisini genişleterek Marquez’e yol bırakmadı. Marquez frenlere daha da asılmak yerine motoru kaldırdı ve 1 metre kadar pist dışına taşarak toprak ve çakıllardan temizlenmiş beton alandan bayır aşağı 10 metre kadar motosikleti sürdükten sonra Rossi’nin en az 3 motor boyu önünden ve daha hızlı bir süratle piste giriş yaptı. Bu geçiş beceriden daha çok planlı bir beceriksizlik gibiydi aslında. Rossi 2008’de Stoner’i kumtoprak karışımı alandan geçmişti, Marquez ise çok daha az riskli tertemiz ve kestirme beton alandan geçti. Acaba virajın o bölgesi bilerek mi o şekilde temizlenmiş gider mazgalı bile ortaya çıkarılmıştı. Ya da Rossi bir başka hesabı dürmek için mahsus çaylak pilotu oradan geçmeye mecbur bırakmış olabilir miydi?

Çaylak mühendis Marc Marquez yarış öncesi zemin etüdü yaparken…

Önümüzdeki yıllarda bu geçişle ilgili çok şey konuşulacaktır ancak Rossi’nin zamanı geldiğinde can alıcı bir açıklama daha yapacağını düşünüyoruz. Çünkü Rossi düzeyinde profesyonel, bir yarışçı geçileceği noktayı bazen kendisi seçebilir!

Bu arada yarış sonrasında Rossi Marquez’i samimi bir şekilde tebrik ettikten sonra ilk iş basın toplantısında seyircilerin arasında bulunan, 2008’deki geçişi sonrasında kendisini yargılayanlardan Stoner’ın o zamanki takım patronu Livio Suppo’ya : “Stoner’i geçişimde virajı kestiğim gerekçesiyle 2-3 yıl boyunca benim itibarımı zedelediniz. Peki, şimdi ne diyorsunuz, Marquez diskalifiye edilmeli mi, ha?” sorusuyla hesap sordu. Suppo: “Soru için teşekkür ediyorum, ve Marc’a da teşekkür ediyorum çünkü yıllar sonra hesabını kapattı” dedi. Rossi’nin buna cevabı ise: “He tabi tabi” oldu…

Soru işaretleri çok ancak ilerleyen yarışlarda yeni bir Rossi-Marquez mücadelesi göreceğimiz kesin. Zira Doctor’un şimdilik son sözü şu: “Şimdi benim de Marquez’de kredim var!”

Yarış sonrasında Marc Marquez‘den anlamlı kutlama