Ben Esmer Severim Ya Siz?

Uzun yolculuklar için motosiklet seçimi nasıl yapılmalı, nelere dikkat edilmeli, bu amaca uygun en iyi motosiklet hangisi?

Öncelikle hepimizin bildiği ancak unuttuğu ya da göz ardı ettiği önemli bir konuyu hatırlatmak istiyorum: seyahati motosiklet yapmıyor; biz yapıyoruz. Bir başka deyiş ile seyahat ederken yanımızda hangi motosikleti taşımak istiyorsak onu taşıyoruz. Motosikletli bir seyahatin hayalini kurarken doğal olarak motosiklet başrol oyuncusu oluyor ve sanki seyahati motosikletin kendisi yapacak, biz de üzerinde ona eşlik edecekmişiz, o bizi götürecekmiş gibi bir yanılgıya düşebiliyoruz. Seyahati biz yaparız! İster yaya, ister bisikletle, ister toplu taşıma ile ister otostop ile ister motosikletle…

Motosikletle seyahat edeceksek de bunun bir enduro mu, yoksa bir scooter mı, yoksa bir yol yarış motosikleti mi olduğunun aslında çok önemi yok; yanımızda hangisini taşımak istersek en uygunu O’dur.

Motosikletle seyahat edenlere bakarsanız gerçekten çok farklı araçları tercih edenleri görebilirsiniz. Yamaha R1 yarış modeli ile Paralel World projesini yapan Nick Sanders (http:// www.nicksanders.com/2011/parallel_world_ german.html), 2 zamanlı Vespa scooter’ı ile dünyanın değişik bölgelerinde uzun seyahatler yapan Osman Gürsoy (http://www.2enduro. com/2013/10/ordu-texas-fragman/) , Harley- Davidson ile yine dünya seyahati yapan Peter ve Kay (http://www.horizonsunlimited.com/ forwood/ ), sepetli motosikleti ile dünyayı dolaşan Hubert (http://www.thetimelessride. com/US/LC/BySidecar.htm) …

Motosiklet seçimi kişiden kişiye değişir. Kimimiz sarışın kimimiz esmer severiz, ya da kimimiz uzun boylu kimimiz minyon, kimimiz yüzü kimimiz sesi güzel olanı tercih ederiz… Uzun yol yapacağımız motosiklet için de bir tek doğru yok; olamaz da zaten. Zaman zaman sohbetlerimiz sırasında kimin hangi modeli neden tercih ettiğini uzun uzun konuşup tartışıyoruz ancak yine de bu iş için ortak bir model bulmak mümkün olmuyor.

Seçim yaparken kullanım amacınızı ve sürüş tarzınızı aman göz ardı etmeyin. Safkan bir yarış atını arabaya koşarsanız ya da çöl geçmeye kalkışırsanız hem kendinize hem de atınıza yazık ederseniz. Çöl geçecekseniz deve, patikalarda yük taşıyacaksanız katır, tarla sürecekseniz kuvvetli bir öküz doğru tercih olacaktır.

Aşağıda kısaca seyahat edeceğim motosiklete karar verirken nelere dikkat ettiğimi, benim için hangi özelliğin neden önemli olduğunu anlatmaya gayret edeceğim.

Seyahatlerim sırasında karşılaştığım arazi araçları ile yolculuk yapanlar genelde iki araçtan birini tercih ediyor: Land Rover ya da Toyota Land Cruiser. Araçtan kaynaklı teknik sorunlarla uğraşmak istemeyenler Land Cruiser’ı, biraz daha ‘tarzı olan’, ‘maceralı’ bir şekilde seyahat etmek isteyenler ise Land Rover’ı tercih ediyor. Dertsiz başına bela mı arıyor bu adamlar demeyin… Yolculukların en unutulmaz ve geriye bakıldığında en keyifli anları sorunların zorlukların yaşandığı anlardır. Moğolistan’da en yakın yerleşim yerinin 200 km mesafede olduğu bir yerde şaseniz kırılırsa unutulmaz maceralar yaşayabilirsiniz, ya da motosikletinizin arka amortisörü patlarsa arkadaşlarınıza anlatacak heyecan dolu hatıralarınız olabilir. Yine benzin alacak en yakın akaryakıt pompasının 300 km mesafede olduğu bir yerde yakıtınız biterse çok güzel şeyler yaşayabilirsiniz. Lastiğinizi nasıl tamir edeceğinizi biliyorsanız lastiğiniz patladığında sadece kısa bir ara vermiş olursunuz ama bilmiyorsanız çok eğlenebilirsiniz… Nasıl mı? Daha önce hiç tanımadığınız, iletişim kurmak için ortak lisanınız olmayan birisinin evinde kalma fırsatınız olabilir, yaşadığınız şehirde gerçekten karnı aç olduğu için size yaklaşıp utanarak yemek parası isteyen birinin neler hissettiğini yolda kaldığınızda bir otomobil şoföründen bir bidon benzin isterken hissedebilirsiniz ya da bir dahaki seyahatinizde yanınıza daha fazla içme suyu almanız gerektiğini öğrenebilirsiniz, patlayan lastiğinizi tamir etmek için ikna edeceğiniz birisini bulacak kadar şanslıysanız ona yanınızda taşıdığınız çikolatadan ikram etme fırsatınız olabilir… Unutulmaz anılarınız, çok güzel fotoğraflarınız ve videolarınız olabilir… Tercih tamamen sizin. En doğrusu da tabi ki sizin tercihinizdir.

Aşağıdaki soruların yanıtları nasıl bir coğrafyada, hangi yol ve hava şartlarında seyahat edeceğiniz, boy, kilo, bacak ve kol uzunluğu gibi fiziksel özellikleriniz, yanınızda taşıyacağınız eşyalar, seyahat süreniz, konaklama tercihleriniz gibi pek çok değişkene bağlıdır. Kendi doğru yanıtlarınızı verirseniz size en uygun uzun yol seyahat motosikletinizi buldunuz demektir.

MENZİL: Dolu bir depo benzin ile ne kadar gidebiliyorsunuz? Seyahat ettiğiniz coğrafyada akaryakıt alabileceğiniz en uzak iki nokta arası kaç km? Seçtiğiniz motosiklete menzilinizi artırmak için orijinalinden daha büyük hacimli yakıt tankı takılabilir mi? Yedek yakıt bidonu taşımak ister misiniz ya da buna ayıracak yeriniz var mı?

YAKIT KALİTESİ: Seçtiğiniz motosiklet kurşunlu ve düşük oktanlı benzin ile sorunsuz çalışabiliyor mu? Benzin içerisinde su ya da pislik olursa yakıt filtresi yeteri kadar iyi iş yapıyor mu? Tankı söküp boşaltmak ve temizlemek gerekirse bu ne kadar kolay?

BAKIM KOLAYLIĞI: Temizlemek ya da değiştirmek için hava filtresine kolay ulaşabiliyor musunuz? Motor yağını ve yağ filtresini kendi kendinize kolaylıkla değiştirebiliyor musunuz? Lastikler kolay sökülebiliyor mu? Yedek olarak kaç buji taşımanız gerekiyor? Buji değiştirmek ne kadar kolay? Sadece bujiyi kontrol etmek için yakıt tankını da mı sökmeniz gerekiyor yoksa? Aküye ulaşmak için ne kadar uğraşmanız gerekiyor?

YERDEN YÜKSEKLİK: Yine seyahat edeceğiniz coğrafyadaki yol şartları için motosikletiniz yerden yeteri kadar yüksek mi? Sudan geçmeniz gerekir ise hava filtreniz yerden ne kadar yukarıda, siz ve motosikletiniz en fazla ne kadar derin sudan geçebilirsiniz? Motosikletinizin alt kısmında kolaylıkla zarar görebilecek şeyler var mı- açık egzoz boruları ya da yağ filtresi gibi…

OTURUŞ VE SÜRÜŞ POZİSYONU: Değişik yol ve arazi şartlarında motosikletiniz ne kadar konforlu ve yetenekli? Gerektiğinde seleye oturmadan basamaklar üzerinde ayağa kalkarak rahat kullanabiliyor musunuz? Motosikletiniz sizin fiziğinize uygun mu ya da uygun hale getirmek için aksesuarlar mevcut mu? Ayaklarınıza istediğiniz çizmeleri giydiğinizde arka fren ve vites pedallarını rahat kullanabiliyor musunuz? Uzatmanız ya da kısaltmanız gerekir ise hazır aksesuarlar var mı?

EŞYA TAŞIMA KAPASİTESİ: Yanınızda taşımak istediğiniz eşyalar için yeterli taşıma kapasitesi var mı? Tercihinize ve ihtiyacınıza uygun çantalar takılabiliyor ya da bağlanabiliyor mu? İstediğiniz şekilde yüklediğiniz zaman orijinal amortisörleriniz yeterli oluyor mu yoksa değiştirmeniz gerekiyor mu? Değiştirmeniz gerekir ise seçtiğiniz model için ihtiyacınızı karşılayabilecek amortisör bulabiliyor musunuz? Bunların maliyetleri rahatlıkla karşılayabileceğiniz seviyelerde mi?

TEKERLEK VE LASTİK: Ön tekerleğinizin çapı seyahat edeceğiniz yol şartlarına uygun mu? 19 inç mi yoksa 21 inç jant mı kullanım amacınıza uygun? Alüminyum jant mı yoksa telli jant mı? İç lastikli mi iç lastiksiz lastik mi? Kullanmak istediğiniz lastik marka ve desenin seçtiğiniz motosiklete uygun boyutları var mı? Servis ve yedek parça: Gerekir ise seçtiğiniz marka ve model için servis ve yedek parça ağı seyahat edeceğiniz yerde ne kadar yaygın?

GÜVENİLİRLİK: Yeni çıkan bir model değil ise motosikletiniz ne kadar sorunsuz ve güvenilir? Daha önce benzer seyahatler yapanlar ya da uzun süre bu modeli kullananlar ne gibi zorluklarla ya da sorunlarla karşılaşmışlar? Karşılaşılması olası arızalara yanınızda taşıdığınız basit aletlerle başkasına ve özel cihazlara ihtiyaç olmadan kendiniz müdahalede bulunabilir misiniz?

GÜÇ VE TORK: Kendi kullanım tarzınız, sizi mutlu edecek keyifli bir sürüş yapmanızı sağlayacak güç ve tork motosikletinizde var mı?

Hidrolik debriyaj mı yoksa telli debriyaj mı daha fazla sorun çıkarabilir? Sorun olursa hangisi daha kolay onarılır?

Tercih ettiğiniz modelin vites aralıkları kullanım tarzınıza uygun mu?

Siperlik camınız, aynalarınız istediğiniz gibi mi? Motosikletinizi kendinize yakıştırıyor musunuz? Üzerine binip iki tur attığınızda ne kadar yakınlaşabiliyorsunuz onunla?

Tek başınıza seyahat edecekseniz, motosikletiniz düşerse kendi kendinize başka birinin yardımına gerek kalmadan kaldırabiliyor musunuz?

Hayalinizdeki seyahati yapmak için motosiklete ne kadar bir bütçe ayırabiliyorsunuz? Yedek parça gereksinimi ve yedek parça fiyatları nasıl?

Karşısına geçip şöyle bir baktığınızda ‘benim yol arkadaşım budur’ diyebiliyor musunuz?… Diyorsanız sizin için en uygun uzun yol motosikletini bulmuşsunuz demektir!